Czym są nootropiki i lider wśród nootropików CDP cholina

Ludzki mózg zawiera około 86 miliardów neuronów. Te miliardy komórek mózgowych komunikują się poprzez przekazywanie wiadomości chemicznych za pomocą neuroprzekaźników. A nootropy są pomocnikami, które mogą ułatwić tę transmisję. Wykazano, że kilka nootropów poprawia koncentrację umysłową, pomaga utrzymać uwagę , a nawet działa jako profilaktyka chorób neurodegeneracyjnych, w których mogą przynajmniej łagodzić ich przebieg.

Neuroprzekaźniki i ich funkcja w mózgu

Zanim zagłębimy się w świat nootropów bardziej szczegółowo, należy powiedzieć, że największy wpływ na zdrowie mózgu ma jakość snu, dieta, wystarczająca ilość ruchu i optymalizacja rytmu okołodobowego. Dopiero wtedy możemy przystąpić do dalszego upgradu  naszego mózgu.

Mózg to organ, który kontroluje wszystko - od oddychania, przez ruch, nasze zdolności umysłowe, koncentrację, pamięć, aż po nasze samopoczucie. Pracuje nieustannie. Żadna z funkcji mózgu nie działałaby jednak, gdyby nie neuroprzekaźniki. Miliardy cząsteczek neuroprzekaźników nieustannie pracują, aby utrzymać funkcjonowanie naszego mózgu. Neuroprzekaźniki są często określane jako chemiczni posłańcy w organizmie. Są to cząsteczki używane przez układ nerwowy do przekazywania informacji między neuronami, z neuronów do mięśni, a następnie do reszty całego ciała. Do dnia dzisiejszego naukowcy zidentyfikowali ponad 100 różnych typów neuroprzekaźników, a większość ekspertów uważa, że nie odkryliśmy jeszcze wszystkich.

Neuroprzekaźniki wpływają również na różne funkcje psychologiczne, takie jak strach, nastrój, uczucie przyjemności i radość. Obecnie przedmiotem dalszych badań jest również rola neuroprzekaźników w rozwoju depresji. Stwierdzono, że w pewnym stopniu funkcje neuroprzekaźników są powiązane z występowaniem depresji. Niemniej jednak nadal nie jest jasne, czy sama depresja obniża poziom neuroprzekaźników, czy też niski poziom neuroprzekaźników powoduje depresję.

Neurobiolodzy przez długi czas uważali, że każdy neuroprzekaźnik ma tylko jedno konkretne zadanie. Z czasem okazało się jednak, że neuroprzekaźniki mają więcej funkcji, współpracują ze sobą oraz przeciwko sobie, aby ułatwić przekazywanie sygnałów nerwowych przez korę mózgową. Do znanych neuroprzekaźników należą neuroprzekaźnik GABA, dopamina, serotonina, a także neurochemikalia oksytocyna.

Jak neuroprzekaźniki działają w mózgu?

Zanim bliżej przyjrzymy się funkcjom nootropików, musimy zrozumieć, jak działa układ nerwowy. Wszystkie funkcje w mózgu wykonują neurony. Neurony są podstawowymi jednostkami budulcowymi i funkcjonalnymi układu nerwowego. Aby neurony mogły przesyłać wiadomości do całego ciała, muszą być zdolne do komunikacji i przekazywania sygnałów między sobą. Tę funkcję pełnią właśnie neuroprzekaźniki. Możemy je sobie wyobrazić jako linie łączące kropki między naszym mózgiem a poszczególnymi częściami ciała. Innymi słowy, aby komórki w naszym mózgu mogły wysyłać wiadomości do całego ciała, muszą być połączone ze sobą za pomocą neuroprzekaźników.

Synapsy, czyli szczeliny synaptyczne, jak nazywane są niewielkie przerwy na końcu każdego neuronu, to miejsce, w którym odbywa się przekazywanie informacji. Cały układ nerwowy to w zasadzie ogromna i skomplikowana sieć neuronów, które mają między sobą niewielkie przerwy. Kiedy konieczne jest przekazanie informacji przez tę przerwę (synapsę), mózg wzywa neuroprzekaźniki. Pomimo tego, że proces ten wydaje się być długi, każdy przekaz między komórkami w mózgu trwa mniej niż milionowa część sekundy.

 

 

 

Cholina jako prekursor acetylocholiny. Działanie choliny.

Cholina jest prekursorem metabolicznym acetylocholiny. Neuroprzekaźnika, który pierwotnie był używany przez jednokomórkowe organizmy miliardy lat temu do tworzenia błon komórkowych (ochronna warstwa komórek). Acetylocholina działa w mózgu, gdzie jest istotna w procesach poznawczych, takich jak uwaga, uczenie się i pamięć. Jednakże działa również w obwodowym układzie nerwowym, gdzie pełni funkcję łącznika między nerwami a mięśniami. Ponadto wspiera neuroplastyczność mózgu, co jest cechą umożliwiającą mózgowi rozwój przez całe życie. Oznacza to, że w dużej mierze jesteśmy w stanie wpłynąć na funkcjonowanie mózgu sami. Niezależnie od tego, czy mówimy o lepszej wydajności w pracy, czy o spadku zdolności poznawczych w starszym wieku. Acetylocholina odgrywa kluczową rolę w koncentracji, uczeniu się, pamięci, ale również wpływa na jakość snu. Niski poziom acetylocholiny wiąże się z niską koncentracją, lękami lub zmęczeniem psychicznym. Dlatego mózgowi potrzebne jest dostarczanie choliny w odpowiedniej ilości, aby mógł przekształcić ją w kluczową acetylocholinę.

Nic z tego nie byłoby możliwe bez choliny. Cholina odpowiada między innymi za pamięć krótkotrwałą. Pozwala ona skupić uwagę na tym, co dzieje się wokół nas w danym momencie. Bez pamięci krótkotrwałej nie mielibyśmy również pamięci długotrwałej. Cholina, która przekształca się w mózgu w acetylocholinę, jest kluczowa dla funkcjonowania i zdrowia mózgu.

Żywność bogata w cholinę

Cholina to składnik odżywczy, który można znaleźć w niektórych produktach spożywczych, takich jak jaja, łosoś, piersi z kurczaka, szpinak i ciecierzyca. Niestety organizm jest w stanie naturalnie wyprodukować tylko niewielką ilość choliny, więc konieczne jest dostarczanie tego wspaniałego składnika odżywczego poprzez spożywanie produktów bogatych w cholinę. Niestety organizm bardzo często ma problemy z całkowitym wchłanianiem choliny z pożywienia. Szacuje się, że aż 90% populacji nie dostarcza wystarczającej ilości choliny w diecie. Jeśli mówimy o odpowiednich produktach spożywczych, z którymi warto zacząć, na pierwszym miejscu na pewno są jaja, wątroba wołowa, brokuły, łosoś czy owoce morza. Zawartość choliny w jajach jest prawie całkowicie skoncentrowana w żółtku. Jest to zatem jedno z najbogatszych źródeł choliny Niemniej jednak istnieją również inne produkty spożywcze, które warto uwzględnić, jeśli brakuje Ci choliny. Wśród nich znajdują się mięso z kurczaka i indyka, kiełki pszenicy, migdały, grzyby shiitake czy kawior (szczególnie kawior z dzikiego łososia).

Czym są nootropiki i jak działają? Dla kogo są odpowiednie?

Słowo "nootropne" i "nootropiki" po raz pierwszy użył Corneliu Giurgea, rumuński neurobiolog, w 1972 roku. Uważał, że należy opracować i udostępnić publicznie tabletki, które miałyby służyć wzmocnieniu mózgów ludzi i zwiększeniu ludzkiej inteligencji.

Dziś wiemy, że idea zwiększenia inteligencji za pomocą takiej "mądrej pigułki" była dość przesadzona. Niemniej jednak nootropiki wyróżniają się swoim wpływem na wspieranie funkcji poznawczych, do których zalicza się m.in. koncentrację, pamięć, szybkość myślenia, ale również kreatywność, motywację i nastrój. Są to substancje, które optymalizują komunikację między-neuronową i wspierają w ten sposób funkcje mózgu. W przeszłości były one wykorzystywane głównie przez osoby starsze, ponieważ hamują spadek funkcji poznawczych związany z wiekiem. Dziś nootropiki są pomocne także dla młodych ludzi, ponieważ pomagają w lepszym skupieniu się na pracy, nauce, a niektóre mogą nawet chronić mózg przed chorobami neurodegeneracyjnymi.

Mózg młodej osoby ma zdolność do przechowywania ogromnej ilości informacji, co jest możliwe dzięki wspomnianej wcześniej acetylocholinie. Ten związek utrzymuje i wzmacnia połączenia nerwowe, odpowiedzialne za bystre i szybkie myślenie oraz reakcje mięśniowe. Po 40. roku życia nasz umysł zaczyna działać inaczej i polega bardziej na istniejących połączeniach nerwowych niż na tworzeniu nowych. W tym mogą nam pomóc nootropiki. Można zacząć je stosować zawsze, gdy występują problemy z koncentracją, zaburzenia pamięci, brak motywacji, spowolnione reakcje, skłonności do prokrastynacji i trudności w wykonywaniu zadań.

Czym jest CDP cholina?

Na polu nootropik wyróżnia się jedna substancja, a mianowicie CDP cholina, czyli cytykolina. Wszystko zaczyna się od połączenia molekuły choliny z molekułą cytydyny. Cholina i cytydyna są jak rodzice, którzy po połączeniu tworzą CDP cholinę. Cholinę jako jednego z rodziców już znamy, ale co z cytydyną? Cytydyna jest tym, co nazywamy cząsteczką nukleozydu, co oznacza, że odgrywa kluczową rolę w tworzeniu informacji genetycznej przechowywanej we wszystkich żywych komórkach.

Cytykolina wiąże się z lepszą pamięcią, koncentracją i dlatego stała się doskonałym pomocnikiem w czynnościach, które wymagają od nas maksymalnego skupienia. Pomaga przy nauce, pracy, ale także w działaniach twórczych. Wykazano nawet, że cholina CDP ma pozytywny wpływ na błonę neuronów, spowalniając ich degradację.

Cholina CDP ma dość niezwykłą historię. Była stosowana od czasu jej pierwotnego opracowania w Japonii w leczeniu pacjentów po udarze i urazach mózgu. Obecnie jest również składnikiem leków zwiększających krążenie w tkance mózgowej. Badanie przeprowadzone na kobietach w wieku od 40 do 60 lat przyjmujących CDP cholinę w dawce od 250 do 500 mg przez 28 dni wykazało poprawę koncentracji.¹

 

 

Wpływ CDP choliny na mózg

1.) Poprawa pamięci i koncentracji

Prawdopodobnie największą zaletą cytokoliny jest wsparcie naszej pamięci, koncentracji i ogólnej czujności. W dzisiejszym świecie skupionym na wydajności i czasie, niezwykle ważne jest, aby wykorzystywać czas w najbardziej efektywny sposób. Cytykolina poprawi naszą koncentrację, pamięć i zapewni efektywną pracę z czasem. W szczególności wykazano, że cytykolina poprawia uwagę, pamięć, zwiększa energię umysłową na poziomie komórkowym (poprzez zwiększenie ATP) i pomaga złagodzić objawy pogorszenia funkcji poznawczych.

2.) Działanie neuroprotekcyjne

CDP cholina pomaga w transporcie dopaminy, co zwiększa jej uwalnianie do mózgu. Chociaż cholina może pomóc w funkcjonowaniu mózgu, cytydyna może również być przydatna, gdy zostanie przekształcona w urydynę (która wspiera tworzenie synaps i kondycję neuronów).

3.) Profilaktyka choroby Alzheimera

Starzenie się mózgu wiąże się z pewnymi zmianami - zarówno chemiczne, jak i na poziomie metabolizmu energetycznego. Pogarsza się pamięć, zwalniają się reakcje, degenerują błony komórkowe mózgu, a poziom acetylocholiny spada. Wszystkie te zmiany związane z wiekiem przyczyniają się do rozwoju chorób neurodegeneracyjnych - w tym choroby Alzheimera i demencji. Podczas gdy brak dopaminy jest związany z rozwojem choroby Parkinsona, to właśnie ilość neuronów produkujących acetylocholinę jako pierwsza maleje w chorobie Alzheimera.²

4.) Wspiera uwalnianie dopaminy

Cytykolina poprawia produkcję acetylocholiny i jednocześnie zwiększa uwalnianie dopaminy. Dopamina jest neuroprzekaźnikiem, który jest głównie odpowiedzialny za nasz nastrój i uczucia określane jako "uczucia nagrody i motywacji". Na pewno to znasz, jeśli masz zwyczaj tworzenia tzw. To do listy. Dopamina to to, co powoduje dobre uczucia, gdy ukończysz jakieś zadanie i zaznaczysz je na liście. Brzmi to niewiarygodnie, ale nawet takie drobiazgi jak zaznaczenie dokończenia zadania wywołują w naszym mózgu reakcję chemiczną. Dlatego jeśli masz problemy z brakiem motywacji i masz trudności z doprowadzeniem rzeczy do końca, CDP cholina jest właśnie tym, czego potrzebujesz. Pomaga ona transportować dopaminę, co zwiększa jej uwalnianie do mózgu. Dzięki temu nie ulegamy prokrastynacji.

5.) Zdrowie oczu

Tak samo jak chroni nerwy w mózgu i rdzeniu kręgowym, cytokolina ma taki sam wpływ na nerw wzrokowy. Kilka badań z udziałem cytokoliny wykazało korzystne działanie na zdrowie oczu, zwłaszcza w przypadkach krótkowzroczności i jaskry.³

Ulepszona formuła nowego Neurohackera

W nowym NEUROHACKERZE postawiliśmy właśnie na CDP cholinę, a dla jeszcze lepszych wyników połączyliśmy ją z fosfatydyloseryną, która ma udowodnione działanie w zapobieganiu demencji i zmniejszaniu spadku funkcji poznawczych związanych z wiekiem. Badania pokazują, że stosowanie 100 mg fosfatydyloseryny 3 razy dziennie może zmniejszyć spadek funkcji mózgu związany z wiekiem. U zdrowych osób przyjmowanie 400 mg fosfatydyloseryny dziennie prowadzi do poprawy myślenia i pamięci.⁷ 

Całość dopełnia ekstrakt z Ginkgo biloby, który jest jednym z najstarszych drzew na świecie, a jego działanie terapeutyczne sięga aż do starożytnej medycyny chińskiej. Oprócz istotnych właściwości przeciwzapalnych, zmniejsza także stres oksydacyjny, spowalnia degenerację neuronów i bezpośrednio przyczynia się do ukrwienia tkanki mózgowej. W ten sposób wzmacnia funkcje poznawcze, a nawet udowodniono poprawę funkcji poznawczych u osób z chorobą Alzheimera.⁸ Inne badanie wykazało poprawę objawów u osób z demencją.⁹ 

Nie mamy inteligentnej pigułki, która zwiększy IQ, ale taką, która w łatwy i skuteczny sposób pozwoli Ci przepłynąć przez dzień pracy lub nauki z najlepszymi wynikami!

 Veronika Halusková

Źródła:

1. MCGLADE, Erin, Allison LOCATELLI, Julia HARDY, Toshikazu KAMIYA, Masahiko MORITA, Koji MORISHITA, Yoichiro SUGIMURA a Deborah YURGELUN-TODD. Improved Attentional Performance Following Citicoline Administration in Healthy Adult Women. 2012.

2. ALVAREZ, X A, R MOUZO, V PICHEL, et al. Double-blind placebo-controlled study with citicoline in APOE genotyped Alzheimer's disease patients. Effects on cognitive performance, brain bioelectrical activity and cerebral perfusion. 1999.

2. CAMPOS, E C, C SCHIAVI, P BENEDETTI, R BOLZANI a V PORCIATTI. Effect of citicoline on visual acuity in amblyopia: preliminary results. 1995.

3. ENGEL, R R, W SATZGER, W GÜNTHER, N KATHMANN, D BOVE, S GERKE, U MÜNCH a H HIPPIUS. Double-blind cross-over study of phosphatidylserine vs. placebo in patients with early dementia of the Alzheimer type. 1992.

4. CROOK, T, W PETRIE, C WELLS a D C MASSARI. Effects of phosphatidylserine in Alzheimer's disease. 1992. 

5. KLINKHAMMER, P, B SZELIES a W.D HEISS. Effect of Phosphatidylserine on Cerebral Glucose Metabolism in Alzheimer's Disease. 1990.

6. KATO-KATAOKA, Akito, Masashi SAKAI, Rika EBINA, Chiaki NONAKA, Tsuguyoshi ASANO a Takashi MIJAMORI. Soybean-derived phosphatidylserine improves memory function of the elderly Japanese subjects with memory complaints. 2010.

7. YANG, Guoyan, Yuyi WANG, Jin SUN, Kang ZHANG a Jianping LIU. Ginkgo Biloba for Mild Cognitive Impairment and Alzheimer's Disease: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. 2016. 

8. SAVASKAN, Egemen, Heiko MUELLER, Robert HOERR, Armin VON GUNTEN a Serge GAUTHIER. Treatment effects of Ginkgo biloba extract EGb 761® on the spectrum of behavioral and psychological symptoms of dementia: meta-analysis of randomized controlled trials. 2017.