L-cytrulina to niezbędny aminokwas, który odgrywa ważną rolę w metabolizmie azotu w ludzkim organizmie. To naturalny związek, który można znaleźć w niektórych pokarmach, takich jak arbuz, lub można go uzyskać poprzez suplementy diety. L-cytrulina została po raz pierwszy wyizolowana w 1914 roku z arbuza, co doprowadziło do nadania jej nazwy pochodzącej od łacińskiego słowa oznaczającego arbuz, citrullus. Na przestrzeni dziesięcioleci naukowcy odkryli jej znaczenie w ludzkim organizmie, zwłaszcza jej rolę w metabolizmie azotu i produkcji tlenku azotu (NO).
Arbuz: naturalne źródło L-cytruliny
Arbuzy występują w różnych wariantach kolorystycznych, co może być zaskakujące dla tych, którzy są przyzwyczajeni do klasycznych czerwonych arbuzów. Oprócz czerwonego arbuza istnieją również arbuzy z żółtym i pomarańczowym miąższem. Te różne warianty kolorystyczne mają różne stężenia składników odżywczych, w tym L-cytruliny.
- Czerwony arbuz: Najczęstsza i najbardziej znana odmiana, którą zna większość ludzi. Zawiera około 1 mg L-cytruliny na gram miąższu.
- Żółty arbuz: Ma słodszy smak i wyższe stężenie L-cytruliny niż czerwony arbuz, około 3,5 mg na gram miąższu.
- Pomarańczowy arbuz: Również słodszy niż czerwony arbuz i zawiera różne ilości składników odżywczych, w tym L-cytruliny (około 1,8 mg na gram miąższu).
Rola w ludzkim organizmie
L-cytrulina ma kilka kluczowych funkcji w ludzkim organizmie:
1) Poprawa krążenia i wydajności: L-cytrulina zwiększa poziom argininy we krwi, co prowadzi do zwiększonej produkcji tlenku azotu (NO). Tlenek azotu jest wazodylatatorem, co oznacza, że rozszerza naczynia krwionośne, poprawiając przepływ krwi i tlenu do mięśni. Może to prowadzić do poprawy wydolności sportowej i zmniejszenia zmęczenia.
4) Wsparcie układu odpornościowego: Poprawa krążenia i detoksykacja mogą również wspierać układ odpornościowy. Lepsze krążenie oznacza bardziej efektywne dostarczanie składników odżywczych i tlenu do komórek, co poprawia ich funkcję i zdolności obronne. Przegląd badań analizował rolę metabolizmu argininy i cytruliny w odpowiedzi immunologicznej na sepsę. Cytrulina i arginina zostały zidentyfikowane jako kluczowe elementy w regulacji odpowiedzi immunologicznej, zwłaszcza przy sepsie i endotoksemii, co podkreśla ich znaczenie dla wzmocnienia układu odpornościowego.4
5) Wsparcie zdrowia sercowo-naczyniowego: Dzięki swojemu wpływowi na produkcję tlenku azotu, L-cytrulina przyczynia się do utrzymania zdrowego ciśnienia krwi i ogólnego zdrowia układu sercowo-naczyniowego. Poprawiony przepływ krwi zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca. Systematyczny przegląd i meta-analiza opublikowana w Current Hypertension Reports podsumowała wyniki kilku badań klinicznych, które wykazały, że suplementacja L-cytruliną prowadzi do znaczącego obniżenia ciśnienia skurczowego i rozkurczowego. Autorzy zidentyfikowali osiem badań spełniających ich kryteria i doszli do wniosku, że L-cytrulina jest skutecznym suplementem dla osób cierpiących na nadciśnienie.5
Dawkowanie i Spożycie
L-cytrulina jest dostępna w formie proszku i kapsułek, a zazwyczaj zaleca się dawkowanie między 3-6 gramów dziennie, w zależności od indywidualnych potrzeb i celów. Zaleca się ją przyjmować przed treningiem, aby poprawić wydajność lub w ciągu dnia, aby wspierać zdrowie ogólne.
Podsumowanie
L-cytrulina jest czymś więcej niż tylko suplementem dla sportowców. To kluczowy aminokwas, który wspomaga zdrowie serca, układu odpornościowego i ogólną detoksykację organizmu. Włączenie L-cytruliny do zdrowego stylu życia może wspierać nie tylko wydajność fizyczną, ale i ogólne zdrowie.
Źródła
1. Pérez-Guisado, J., Jakeman, P. M. Citrulline Malate Enhances Athletic Anaerobic Performance and Relieves Muscle Soreness. Journal of Strength and Conditioning Research. 2010.
2. Cormio, L., De Siati, M., Lorusso, F., et al. Oral L-citrulline supplementation improves erection hardness in men with mild erectile dysfunction. Urology. 2011.
3. Häberle, J., Burlina, A., Chakrapani, A., et al. Suggested guidelines for the diagnosis and management of urea cycle disorders: First revision. Journal of Inherited Metabolic Disease. 2019, 42(6), 1192-1230. doi: 10.1007/s10545-018-0228-5.
4. Wijnands, K. A. P., Castermans, T. M. R., Hommen, M. P. J., Meesters, D. M., & Poeze, M. Arginine and Citrulline and the Immune Response in Sepsis. Nutrients [online]. 2015, 7(3), s. 1426-1463 [cit. 2024-07-31].
5. Mirenayat, M.S., Moradi, S., Mohammadi, H. et al. Effect of L-Citrulline Supplementation on Blood Pressure: a Systematic Review and Meta-Analysis of Clinical Trials. Current Hypertension Reports. 2018, 20(98). doi: 10.1007/s11906-018-0898-3.