Podróżne probiotyki: Więcej niż mile widziany towarzysz

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które mają korzystny wpływ na zdrowie, przede wszystkim na układ trawienny. Podczas podróży często spotykamy się ze zmianami w diecie, stresem i różnym środowiskiem mikrobiologicznym, co może prowadzić do problemów trawiennych, takich jak biegunka, zaparcia lub wzdęcia. Probiotyki stanowią skuteczny środek zapobiegania i łagodzenia tych problemów. Ten artykuł koncentruje się na znaczeniu probiotyków, ich korzyściach i konkretnych szczepach probiotycznych odpowiednich na podróże.

Czym są probiotyki?

Probiotyki to korzystne bakterie, które przyczyniają się do równowagi mikroflory jelitowej. Znajdują się w żywności, takiej jak jogurty, kiszona kapusta, kimchi i innych fermentowanych produktach, a także w suplementach diety. Najczęściej używane szczepy probiotyczne to Lactobacillus i Bifidobacterium.

Korzyści z probiotyków w skrócie

Probiotyki zapewniają szereg korzyści zdrowotnych:

• Wsparcie trawienia: Pomagają utrzymać zdrową mikroflorę jelitową, co jest niezbędne do efektywnego trawienia i wchłaniania składników odżywczych.
• Wzmocnienie układu odpornościowego: Zdrowa mikroflora jelitowa odgrywa kluczową rolę we wsparciu układu odpornościowego i ochronie przed patogenami.
• Zapobieganie i leczenie biegunki: Niektóre szczepy probiotyczne skutecznie zapobiegają i leczą biegunkę spowodowaną antybiotykami lub infekcjami podczas podróży.
• Łagodzenie objawów zespołu jelita drażliwego (IBS): Pomagają złagodzić objawy IBS, takie jak wzdęcia, gazy i nieregularne stolce.

Probiotyki odpowiednie na podróże

Podczas podróży ważne jest wybieranie probiotyków, które są odporne i skuteczne przy zmianach środowiska i diety. Oto niektóre z najbardziej odpowiednich szczepów probiotycznych na podróże i powody, dla których są zalecane:

Lactobacillus rhamnosus GG to jeden z najbadziej przebadanych szczepów probiotycznych, który przeżywa kwaśne środowisko żołądka i kolonizuje jelita. Ten szczep skutecznie zapobiega i leczy biegunkę, w tym biegunkę podróżnych spowodowaną bakteriami, takimi jak Escherichia coli i Salmonella. Badania również pokazują, że L. rhamnosus GG wzmacnia układ odpornościowy i poprawia ogólne zdrowie jelit.

Bifidobacterium longum poprawia trawienie, wzmacnia układ odpornościowy i chroni błonę śluzową jelit przed patogenami. B. longum również łagodzi objawy IBS i poprawia regularność stolca.

Lactobacillus acidophilus to powszechny szczep probiotyczny w wielu fermentowanych produktach spożywczych i suplementach diety. Ten szczep skutecznie zapobiega i leczy biegunkę, poprawia trawienie i wzmacnia układ odpornościowy. L. acidophilus utrzymuje równowagę mikroflory jelitowej, co jest ważne przy zmianach diety i środowiska podczas podróży.

Saccharomyces boulardii to drożdże często stosowane w zapobieganiu i leczeniu biegunki, w tym biegunki podróżnej i biegunki spowodowanej antybiotykami. Ten szczep probiotyczny jest odporny na kwas żołądkowy i żółć, co pozwala mu skutecznie działać w jelitach i utrzymywać zdrową mikroflorę jelitową.

Skupienie na Saccharomyces boulardii

Przy Saccharomyces boulardii zatrzymamy się jeszcze chwilę, gdyż odgrywa znaczącą rolę w wzmacnianiu układu odpornościowego. S. boulardii działa poprzez kilka mechanizmów wspierających odpowiedź immunologiczną. Przede wszystkim stymuluje produkcję sekrecyjnego immunoglobuliny A (sIgA), która jest kluczowym elementem odporności błon śluzowych i pomaga chronić błonę śluzową jelit przed patogenami.¹ Ponadto wspiera aktywację makrofagów i innych komórek odpornościowych, co zwiększa zdolność organizmu do walki z infekcjami. S. boulardii również moduluje reakcje zapalne, przyczyniając się do utrzymania równowagi w układzie odpornościowym i zapobiegania nadmiernym reakcjom zapalnym², które mogłyby uszkodzić tkanki. Dzięki tym właściwościom S. boulardii jest skutecznym środkiem wspierającym układ odpornościowy, zwłaszcza w sytuacjach, gdy jest narażony na zwiększony stres lub ryzyko infekcji, jak to często bywa właśnie podczas podróży​.

S. boulardii i przyjmowanie antybiotyków

Badania wykazały również stosowność przyjmowania szczepu S. boulardii podczas przyjmowania antybiotyków.³ Poniższy wykres pokazuje, że przyjmowanie S. boulardii znacząco zmniejsza występowanie biegunki związanej z przyjmowaniem antybiotyków. W grupie dzieci, które otrzymywały placebo, biegunkę miało 20,9 %. W grupie, która przyjmowała S. boulardii, występowanie biegunki zmniejszyło się do 8,8 %. To stanowi 57% zmniejszenie ryzyka biegunki przy stosowaniu S. boulardii w porównaniu z placebo. Ten wynik sugeruje, że S. boulardii jest skuteczny w zapobieganiu biegunce.

Podobne wyniki osiągnięto również w grupie dorosłych, gdzie nastąpiło 51% zmniejszenie występowania biegunki w porównaniu z grupą przyjmującą placebo.

 Jak wybierać probiotyki na podróże

Przy wyborze probiotyków na podróże ważne jest wybranie produktów zawierających odpowiednie szczepy probiotyczne i mających wysoką żywotność. Oto kilka wskazówek:

• Wybieraj probiotyki z dużą ilością CFU (jednostki tworzące kolonie): Probiotyki powinny zawierać co najmniej 1 miliard CFU na dawkę, aby były skuteczne.
• Preferuj wieloszczepowe probiotyki: Probiotyki zawierające wiele różnych szczepów mogą mieć szersze spektrum działania i być skuteczniejsze w utrzymaniu zdrowia jelit.
• Wybieraj stabilne produkty: Probiotyki powinny być stabilne w temperaturze pokojowej i odporne na kwas żołądkowy oraz żółć.
• Konsultuj się ze specjalistą: Przed podróżą skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą od żywienia, który może polecić odpowiednie probiotyki na podstawie twoich indywidualnych potrzeb.

Podsumowanie

Probiotyki są cennym pomocnikiem podczas podróży, ponieważ pomagają utrzymać zdrowie jelit, wzmacniają układ odpornościowy i zapobiegają problemom trawiennym. Szczepy takie jak Lactobacillus rhamnosus GG, Saccharomyces boulardii, Bifidobacterium longum i Lactobacillus acidophilus są szczególnie odpowiednie na podróże dzięki swojej odporności i skuteczności. Wybór odpowiednich probiotyków i ich regularne przyjmowanie przyczynia się do bardziej komfortowych podróży.

²Dalmasso, G., Cottrez, F., Imbert, V., Lagadec, P., Peyron, J., Rampal, P., Czerucka, D., Groux, H., Foussat, A., Brun, V. Saccharomyces boulardii inhibits inflammatory bowel disease by trapping T cells in mesenteric lymph nodes. Gastroenterology. 2006, roč. 131, č. 6, s. 1812-1825. DOI: 10.1053/J.GASTRO.2006.10.001. Dostupné z: https://doi.org/10.1053/J.GASTRO.2006.10.001

³Szajewska, H., Kołodziej, M. Systematic review with meta-analysis: Saccharomyces boulardii in the prevention of antibiotic-associated diarrhoea. Alimentary Pharmacology & Therapeutics. 2015, roč. 42, č. 7, s. 793-801. DOI: 10.1111/apt.13344. Epub 2015 Jul 27. PMID: 26216624. Dostupné z: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26216624/